Một nghiên cứu mới đây của Trường Y tế Công cộng Mailman thuộc Đại học Columbia đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với các kim loại từ môi trường như cadmium có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đặc biệt là việc tăng nhanh quá trình vôi hóa động mạch. Đây là một cảnh báo quan trọng, kêu gọi các biện pháp mạnh mẽ hơn nhằm giảm thiểu sự tiếp xúc với các kim loại từ môi trường để ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch.
Theo nghiên cứu, sự tích tụ canxi trong các động mạch do tiếp xúc với kim loại từ môi trường có mức độ tương đương với các yếu tố nguy cơ truyền thống khác như hút thuốc lá hay tiểu đường. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chú ý đến các yếu tố nguy cơ mới trong việc phòng ngừa các bệnh lý về tim mạch.
1. Tiếp xúc với kim loại và nguy cơ bệnh tim mạch
Trong nhiều thập kỷ qua, các yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch đã được nghiên cứu kỹ lưỡng. Những yếu tố phổ biến nhất bao gồm tăng huyết áp, cholesterol cao, tiểu đường và hút thuốc lá. Tuy nhiên, nghiên cứu mới từ Đại học Columbia đã mở ra một hướng đi mới khi chỉ ra rằng các kim loại trong môi trường cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch.
Theo tiến sĩ Katlyn E. McGraw, tác giả chính của nghiên cứu, kim loại như cadmium, tungsten, uranium, cobalt, đồng và kẽm trong cơ thể có liên quan trực tiếp đến sự tiến triển của các mảng bám trong động mạch. Các kim loại này có thể làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, một bệnh lý trong đó các động mạch bị thu hẹp và cứng lại do sự tích tụ của các mảng bám, làm cản trở sự lưu thông của máu. Nếu không được điều trị, xơ vữa động mạch có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như đau tim, đột quỵ và bệnh động mạch ngoại biên (PAD) – những dạng phổ biến của bệnh tim mạch.
2. Xơ vữa động mạch và các yếu tố kích hoạt
Xơ vữa động mạch là một bệnh lý khi các động mạch trở nên hẹp lại và bị cứng do sự tích tụ của các mảng bám. Mảng bám này bao gồm chất béo, cholesterol, canxi và các chất khác từ máu. Khi mảng bám tích tụ, nó có thể làm giảm lưu lượng máu, dẫn đến các cục máu đông hình thành. Đây là nguyên nhân gây ra các bệnh lý tim mạch như đau tim và đột quỵ.
Thông thường, các yếu tố nguy cơ chính của xơ vữa động mạch bao gồm huyết áp cao, cholesterol cao, hút thuốc và tiểu đường. Tuy nhiên, nghiên cứu từ Đại học Columbia đã chứng minh rằng việc tiếp xúc với các kim loại từ môi trường cũng có thể gây ra hoặc tăng tốc quá trình hình thành mảng bám, đồng thời làm tăng mức độ canxi trong động mạch vành. Canxi trong các động mạch có thể được đo không xâm lấn và là yếu tố tiên đoán tốt cho các sự kiện tim mạch trong tương lai.
3. Phát hiện từ nghiên cứu về tiếp xúc kim loại và sức khỏe tim mạch
Nghiên cứu này đã sử dụng dữ liệu từ “Nghiên cứu Xơ vữa Đa chủng tộc” (MESA), theo dõi 6.418 người đàn ông và phụ nữ từ 45 đến 84 tuổi với các nguồn gốc chủng tộc đa dạng và không có bệnh tim mạch lâm sàng. Mục tiêu của nghiên cứu là đo mức độ kim loại trong nước tiểu của những người tham gia và đánh giá tác động của việc tiếp xúc kim loại đến mức độ vôi hóa động mạch vành (CAC).
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng mức độ cao của cadmium, tungsten, uranium, cobalt, đồng và kẽm trong nước tiểu có liên quan trực tiếp đến sự gia tăng mức độ vôi hóa động mạch trong suốt 10 năm. Đặc biệt, so sánh giữa những người có mức cadmium trong nước tiểu cao nhất và thấp nhất cho thấy mức CAC cao hơn 51% ở thời điểm ban đầu và cao hơn 75% sau 10 năm. Đối với tungsten, uranium và cobalt, mức độ CAC tăng lần lượt là 45%, 39% và 47%.
4. Tác động dài hạn và các khuyến nghị chính sách
Những phát hiện này chỉ ra rằng việc tiếp xúc với kim loại từ môi trường có tác động nghiêm trọng và lâu dài đến sức khỏe tim mạch. Đặc biệt, cadmium, một kim loại thường có trong khói thuốc lá, phân bón và một số sản phẩm công nghiệp, được xác định là tác nhân chính gây ra sự tích tụ canxi trong động mạch. Tương tự, tungsten và uranium, hai kim loại thường được sử dụng trong công nghiệp khai thác mỏ và năng lượng hạt nhân, cũng góp phần vào sự gia tăng mức độ vôi hóa động mạch.
Một phát hiện đáng chú ý khác là mức độ kim loại trong nước tiểu khác nhau theo các đặc điểm nhân khẩu học. Những người tham gia lớn tuổi, người gốc Hoa và những người có trình độ học vấn thấp có mức độ kim loại trong nước tiểu cao hơn so với các nhóm khác. Đặc biệt, những người sống ở Los Angeles có mức độ tungsten và uranium cao hơn đáng kể, đồng thời mức cadmium, cobalt và đồng cũng cao hơn so với các khu vực khác.
5. Tác động của nghiên cứu đến việc phòng ngừa và điều trị
Nghiên cứu này có thể mở ra những phương pháp mới trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh tim mạch. Như tiến sĩ McGraw đã chỉ ra, việc xem xét sự tiếp xúc với kim loại như một yếu tố nguy cơ mới có thể giúp phát triển các chiến lược phòng ngừa và điều trị bệnh tim mạch hiệu quả hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh các kim loại như cadmium có mặt ở khắp mọi nơi, từ không khí, nước, đến thực phẩm.
Cũng theo tiến sĩ Kathrin Schilling, trợ lý giáo sư tại Trường Y tế Công cộng Mailman, cần có thêm những nghiên cứu về cách kiểm soát việc tiếp xúc với kim loại trong môi trường để bảo vệ sức khỏe tim mạch của cộng đồng. Mặc dù đã có những nỗ lực nhằm kiểm soát sự tiếp xúc với kim loại trong nước, không khí và thực phẩm, nghiên cứu này chỉ ra rằng ngay cả những mức độ thấp của kim loại cũng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim mạch.
Kết luận
Nghiên cứu này đưa ra một cảnh báo rõ ràng về tác động nghiêm trọng của việc tiếp xúc với các kim loại từ môi trường đến sức khỏe tim mạch. Cần có những biện pháp khẩn cấp và mạnh mẽ hơn từ các cơ quan quản lý để giảm thiểu sự tiếp xúc với các kim loại này, đồng thời tăng cường nhận thức của cộng đồng về nguy cơ này. Việc kiểm soát ô nhiễm kim loại sẽ không chỉ góp phần bảo vệ sức khỏe tim mạch mà còn là một bước tiến lớn trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống của con người.
Chú thích:
- Cadmium: Kim loại nặng, thường có trong thuốc lá và phân bón.
- Tungsten: Kim loại dùng trong công nghiệp khai thác và sản xuất.
- Uranium: Kim loại phóng xạ, thường dùng trong năng lượng hạt nhân.
- Cobalt: Kim loại được dùng trong pin và nhiều ngành công nghiệp khác.
- Xơ vữa động mạch: Bệnh lý trong đó các động mạch bị thu hẹp và cứng do sự tích tụ của mảng bám.
Trích dẫn: “Urinary Metal Levels and Coronary Artery Calcification” by Katlyn E. McGraw, Kathrin Schilling, Ronald A. Glabonjat, Marta Galvez-Fernandez, Arce Domingo-Relloso, Irene Martinez-Morata, Miranda R. Jones, Anne Nigra, Wendy S. Post, Joel Kaufman, Maria Tellez-Plaza, Linda Valeri, Elizabeth R. Brown, Richard A. Kronmal, R. Graham Barr, Steven Shea, Ana Navas-Acien and Tiffany R. Sanchez, 18 September 2024, Journal of the American College of Cardiology.
DOI: 10.1016/j.jacc.2024.07.020